Zweedse man aangeklaagd voor financiering van PKK in belangrijke rechtszaak

Gepubliceerd op 21/06/2023 02:00 in Binnenland

In Zweden is vandaag een opmerkelijke rechtszaak begonnen waarbij voor het eerst een man wordt aangeklaagd voor financiering van de Koerdische PKK, die door onder meer de EU en de VS wordt gezien als een terreurorganisatie. De zaak is belangrijk voor de Zweedse regering en moet Turkije overtuigen dat Zweden een nieuwe, harde lijn inzet tegenover de PKK.

Met de nieuwe Zweedse terreurwet gelden er hogere straffen voor misdrijven zoals grove afpersing, met als doel geldinzameling voor de PKK. De zaak maakt deel uit van de beloften die Zweden aan Turkije heeft gedaan, namelijk voorrang geven aan rechtszaken waarbij vermeende PKK-leden geld inzamelen.

Tegelijkertijd zijn er zorgen over de nauwe samenwerking tussen de Zweedse en Turkse veiligheidsdiensten. De NAVO-aanvraag van Zweden heeft een grote ommezwaai betekend voor Koerden in Zweden met sympathie voor de PKK. De Zweedse veiligheidsdienst Säpo heeft de druk flink opgevoerd en bezoekt en belt leden van Koerdische verenigingen, zoals het Kurdish Democratic Society Center (NCDK), een grote koepelorganisatie voor ruim dertig Koerdische verenigingen in heel Zweden. De leden worden door Säpo-agenten ondervraagd en krijgen vreemde vragen over de financiering van de vereniging, wat voor boosheid zorgt bij de Koerdische verenigingen.

In juni 2022 kwamen Turkije en Zweden overeen dat Turkije het verzet tegen het NAVO-lidmaatschap opheft, in ruil voor een aantal voorwaarden. Een van de voorwaarden is dat Zweden personen die Turkije als PKK-leden beschouwt, uitlevert. De Zweedse regering beloofde deze zaken met voorrang te behandelen. Maar er bestaat grote onduidelijkheid rond de lijst, die "Erdogans lijst" wordt genoemd; in eerste instantie stonden er 30 personen op, inmiddels zijn dat er 130.

Er is ook veel onduidelijkheid rond uitzettingen van personen van wie de asielaanvraag wordt afgewezen en die door Turkije worden beschuldigd van banden met de PKK. Zweden heeft in december vorig jaar twee mannen uitgezet, waarvan één direct na aankomst in Turkije in de gevangenis werd gezet. De details rondom deze zaak worden geheim gehouden.

Hoogleraar Volkerenrecht Mark Klamberg vindt het problematisch dat men wordt aangeklaagd voor terrorisme en geen toegang heeft tot alle informatie. Ook de Zweedse Michael Sahlin, oud-ambassadeur in Turkije, maakt zich zorgen. Vroeger waren banden met de PKK een reden om bescherming in Zweden te krijgen, nu kan het een reden zijn om te worden uitgezet. Woordvoerder Ridvan Altun van de Koerdische NCDK zegt dat hij samen met zijn collega's zal doorgaan met het organiseren van demonstraties voor de PKK.

De Zweedse minister van Buitenlandse Zaken stelde eerst dat PKK-vlaggen tijdens demonstraties niet meer werden getolereerd, maar trok dat later in. Hoogleraar Klamberg benadrukt dat de komende tijd zal moeten blijken hoe de Zweedse terreurwet wordt toegepast.

Lees meer nieuws in binnenland