Laatste bevrijding van Nederland: Schiermonnikoog pas laatste huis vrij

Gepubliceerd op 11/06/2025 12:00 in Binnenland

Op 11 juni 1945, tachtig jaar geleden, werden de laatste Duitse soldaten verdreven uit Nederland en kwamen de Canadezen aan op het Waddeneiland Schiermonnikoog. Voor de 88-jarige Theun Talsma, die slechts 9 jaar oud was tijdens de oorlog, duurde de bevrijding veel langer dan voor de rest van Nederland.

De geallieerden hadden de Waddeneilanden links laten liggen tijdens de bevrijding van Nederland, omdat ze nog bezig waren met het ontwapenen van Duitse steden zoals Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. Hierdoor moesten de eilandbewoners geduldig wachten op hun bevrijding.

Op Texel vond als eerste bevrijding plaats op 20 mei 1945, terwijl Schiermonnikoog pas als laatste op 11 juni volgde. Ondertussen patrouilleerden gewapende Duitse soldaten over de eilanden, terwijl de Nederlandse vlag al wapperde aan de overkant van de Waddenzee.

Het gezin van Theun Talsma vierde de bevrijding niet in hun eigen boerderij, omdat een groep beruchte nazi's vanuit Groningen naar Schiermonnikoog vluchtte en in hun boerderij ondergebracht werd. Pas nadat deze groep vertrok, hervatte de familie Talsma hun leven op de boerderij.

De oorlog op Schiermonnikoog eindigde echter nog niet met de vertrek van de nazi's, aangezien er nog honderden Duitse soldaten in bunkers verspreid over het eiland zaten. Pas na de komst van de Canadezen konden de eilandbewoners opgelucht ademhalen en hun dagelijkse leven hervatten.

Voor Theun Talsma was het een bijzondere ervaring om als jonge jongen ineens overal te kunnen spelen, nadat een groot deel van het eiland tijdens de oorlog verboden terrein was. De bunkers bleven leeg achter en Schiermonnikoog kon langzaam maar zeker beginnen aan de wederopbouw na de lange periode van bezetting en angst.