Toezichthouders uiten zorgen over AIVD-onderzoeken naar criminele ondermijning

Gepubliceerd op 14/03/2025 15:00 in Binnenland

De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) blijkt zich steeds meer bezig te houden met onderzoeken naar criminele ondermijning van de democratische rechtsstaat en daarbij worden niet altijd de regels nageleefd. Dit concluderen twee toezichthouders van de AIVD.

De Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden (TIB) en de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) hebben vandaag hun zorgen geuit aan de minister van Binnenlandse Zaken. Ze melden dat de AIVD zich bezighoudt met bredere activiteiten dan wat normaal gesproken onder hun taakomschrijving valt.

Volgens de CTIVD en de TIB is er sprake van vermenging tussen opsporing en inlichtingen, wat de rechtsstatelijke waarborgen in gevaar brengt. De AIVD begeeft zich steeds meer in het criminele domein, wat kan leiden tot onderzoeken die eigenlijk bij de politie thuishoren.

De toezichthouders constateren dat de AIVD bevoegdheden inzet die niet altijd rechtmatig zijn, zonder de noodzakelijke controle van de TIB. Dit raakt het recht op een eerlijk proces voor verdachten en het verschoningsrecht wordt hierdoor geschonden.

Inlichtingenexpert Willemijn Aerdts benadrukt het belang van kritisch toezicht op de activiteiten van de AIVD, vooral nu zij zich meer bezighouden met criminele ondermijning. Ze wijst erop dat samenwerking en afstemming tussen politie en inlichtingendiensten essentieel is om misstanden te voorkomen.

Zowel de politie als de AIVD erkennen de noodzaak van deze onderzoeken, met name in het licht van de toenemende financiële belangen die gemoeid zijn met criminele activiteiten. Het is echter belangrijk dat er nauwlettend wordt toegezien op de handelswijze van de AIVD en dat de rechtsstatelijke waarden te allen tijde worden gewaarborgd.